بۆ- هەڵهاتن لە کەرنەڤاڵی دەبەنگی

پێشەکییەک بەر لە نووسین:

لە خۆیدا خوویەك و پێویستییەك هەیە کە وادەکات پێشەکی هەر نووسینێك لە کۆتاییەکەیدا بنووسینەوە، بەڵام ئەمجارە، بەم پێشەکییە دەستپێدەکەین تا دەگەینە کۆتایی. کاتێك نووسینەکە شایستەبوو بیکەینە پەڕتووکێك، ئەوا ئەو کات ئەگەر پێویستی کرد پێشەکییەکی تریشی بۆ دەنووسین.

سەرتا لام مەبەستە وشەی (بۆ) کە ناونیشانی سەرەکی تێکستەکەیە باسی بکەم. (بۆ) لە زمانی کوردیدا و ئەشێ لە زۆر زمانی تریشدا لایەنی کەم دوو ئەرکی گەورە ببینێت. ئەم دەستەواژەیە بەتایبەت بۆ ئەو شێوە زارەی هەموو تێکستەکەی پێ نووسراوە لێکدانەوەی زۆری ناوێت. (بۆ) ئەکرێت پرسیار بێت، وەك: بۆ نەهاتیت؟ ئەکرێت ئاماژە بێت بۆ کەس یان بۆ شوێن، وەك: بۆ سلێمانی، بۆ کاك هیوا...تاد. ئەوەی جێی مەبەستی منە (بۆ) هەردوو ماناکەی هەیە، چونکە یەکێك لە بنەڕەتەکانی چارەسەر لەم تێکستەدا زۆر پشت بە پرسیاری (بۆ) دەبەستێت، کە هەندێك جار بە (بۆچی) یش دەتوانرێت دەربڕینی پێ بکرێت. لەلای دووهەمەوە، گەر خوێنەر بڕوانێتە ناونیشانی دووهەمی نووسراوەکە ئاماژەی شوێن و دۆخ دەدات بە دەستەوە بۆ وشەی (بۆ)، وەك: بۆ کۆڕی خەبات و تێکۆشان! (بۆ، هەڵهاتن لە کەرنەڤاڵی دەبەنگی)، دەرفەتێکمان دەداتێ ئەم تێکستە بخوێنینەوە تا بتوانین خۆمان جۆش بدەین بۆ ئەو هەڵهاتنە. هەڵهاتن، بەواتای ڕاکردن و دەرباز بوون دێت نەك بەواتای هەڵهاتنەوەی خورێکی نوێ یان تیشکێکی نوێ. لە ڕاستیدا مێژووی ئێمە هەڵهاتنی بە تێزێکی شەرمنانە پێناسەکردوە، بە داخەوە، ئەمە بەشێکە لە کولتووری ئێمە کە دەخوازم بیخمە ژێر پریسارەوە. دەیخەمە ژێر پرسیارەوە نەك بۆ ئەوەی هەڵاتن بە واتای ترسنۆکی بکەمە تێزی چارەسەر، هەرگیز! بۆ ئەوەی هەڵبێین لە دەبەنگی. دەبەنگی دەردێك نییە لە دەرەوە بۆمان بێت و چارەسەری بۆ بدۆزینەوە! دەبەنگی دوژمنێك نییە هێرشمان بۆ بکات و ئێمە بەرەنگاری ببینەوە! دەبەنگی لە ناو خودی خۆماندا دەژی و لێی هەڵنەیەین ڕزگارمان نابێت لە دەستی! بە پێچەوانەوە لە ڕووی دەروونناسییەوە (هەڵهاتن) یەکێکە لە میکانیزمەکانی مانەوە و خۆپاراستن لە وەی، هەر بە هەمان شێوەی بەرگری و ڕووبەڕووبوونەوە لە کات و وێستگەی گونجاودا گرنگی خۆی هەیە.

هەڵهاتن، ئەگەرچی لە کولتووری ئێمەدا مۆرکێکی شەرمەزاری و ترسنۆکانەی بە خۆیەوە بینیوە و دەبەنگی مایە و بەرهەمی ئازایەتیمان بوە، من لێرەوە و لەم تێکستەوە دژابەرییەك دەبینمەوە. هەمیشە ئەوانەی ترسنۆك بوون میکانزیمی مانەوەیان زیاتر پشتی بە هۆشمەندی بەستوە، وەك لەوانەی لە ڕووی بازوو و هێزەوە بە توانا بوون. کۆمەڵگای ئێمە هەمیشە لە مێژووی خۆیدا شانازی بە قارەمانێتییەوە کردوە و چاو نەترس بوە و بە دەیان و سەدان هەزار هۆش و بیری خۆی ئامادەکردوە بۆ مردن و بەرەوڕوو بوونەوە. لە کاتێکدا دەکرا ترسنۆك و بێهێز و لاواز بێت لە ڕووی بازوە و لە بری ئەوە هۆشمەندی و ژیریی بخستایەتە گەڕ لە پێناوی مانەوە و بەردەوامییەکی بێوەیدا و ئەمڕۆ خاوەنی زۆر زیاتر بوایە لەوەی کە هیچی وای نییە.

ئەکرێت ئێمە لە کۆمەڵگا پێشکەوتوەکان بڕوانین، دەبینین یەك دانەشیان نییە، ئەنجامی بەهێزی بازووی خۆیان و قارەمانێتیان لە مەیدانی پێشکەوتندا جێگەیان گرتبێت! بەتایبەتتریش لەسەردەمی نوێدا، لە ڕاستیدا تێکڕایان ئەنجامی هۆش و داهێنانی بیرمەندانە ماونەتەوە و توانیویانە لەڕێگەی هەژموونی هزر و بیرەوە لە رێگای داهێنانەوە جێکەوتێکی جیاوازیان بەدەستەوە بێت. تۆ ببینە سەربازێکی ئەمریکایی، چەند بێمنەتانە دەجەنگێت! ئەوە هەرگیز بەرهەمی ئازایانەی خۆی نییە بە تەنیا و بە پلەی سەرەکی، بەڵکو ئەو هەموو کارگێڕی و تەکنۆلۆجیایەیە کە تا دوا ئەندازەی مەحاڵ پارێزگاری لە گیانی سەربازەکە دەکات. سەربازێکە کە دەچێتە جەنگەوە دڵنیایە لە سەرکەوتن، با بیروباوەڕی بە وڵاتەکەی بەهێز بێت، بەڵام تەنیا بایی ئەوەندە سوود لە بیروباوەڕی خۆی دەبینێت کە پێویستە بۆ کارەکەی.

ئیتر لێرەوە، داخوازی من بۆ هەڵهاتن، داخوازییە بۆ خۆ قوتارکردن لە بەڵایەك کە بریتییە لە (دەبەنگی)، هەڵهاتن لە دوژمنێکە کە ناتوانیت بەرەوڕووی ببیتەوە ئەگەر خۆتی لەدەست قورتار نەکەیت. هەرکات توانیت لەدەست ئەم دوژمنە دەربازت ببێت ئەوکات دەتوانیت هەست بە بوونی خۆت و ئامانج و هیواکانت بکەیت. خۆ دەربازکردن و هەڵهاتن لە دەبەنگی کارێکی هەروا سادە و سانا نییە هەموو کەس بتوانێت پەی پێ بەرێت! دەبەنگی، جار هەیە تەواوی کایەکانی ژیانی داگیرکردوین و پێمان نەزانیوە! من خۆم چەندین جار بەسەرم هاتوە، بە پێچەوانەوە، لە زۆر باردا دەبەنگی لە وێنەی پێشکەوتن و گەشەسەندندا خۆی بۆ نمایش کردووین، بەبێ ئەوەی ئێمە بتوانین چکۆلەترین قسەی پێ بڵێین! لە خۆیدا دەبێتە ئەو ئاژەڵە گورگ ئاسایەی کە هەرگیز ناکرێت بە باشی ماڵی بکرێت.

هیوادارم کۆی تێکستەکە، یان هەر بڕگەیەك لەو بڕگانەی کە بڵاودەکرێنەوە جێی سوود و ڕەزامەندی خوینەرەکانم بێت، بەر لەوانەی تەبان، ئەوانەی ڕەخنەی جدی دەگرن. بەر لەوانەی دەستخۆشی دەکەن، ئەو خوێنەرانەی بە تێڕوانینە ڕەخنەیی و توند و تۆڵەکانیان دەمانخەنە بەر نووکی نەشتەرگەری و ڕێڕەوی نووسینەکەمان پێ ڕاست دەکەنەوە. تکایە بەشداری بکە، خودی ئەم تێکستە لە کۆتاییدا بەشدارییەکانی تۆش لەخۆیدا کۆدەکاتەوە و تێکستەکە دەبێت بە تێکستێك کە هەموو بەشدار دەبین تێیدا. دەبێتە دەروازەیەك بەهۆیەوە لە گفتوگۆیەکدا بەشدار بین.