چارەنووسی گۆڕان لەحکومەتەکەی پارتیدا

هەموومان باش دەزانین درووستکردنی باڵەخانەیەك چەند ئەرك و ماندووبوون و ڕەنج و شەونخونی دەوێت. لەکاتێکدا کەویستمان تێکیشکێنین و بیڕمێنین بەسەر یەکدا هەمووی چەند خولەکێکی کەمی بەسە. لەهەمان کاتدا هەموومان باش دەزانین بەوانەشەوە کە سوودمەند بوون لە بەناو پارتی دیموکراتی کوردستان، کە ئەمە پارتی بنەماڵەیەکی خیانەتکارە و بەدرێژایی مێژوو لەتاوان و نشوستی و تێکشکاندن و خراپەکاری زیاتر چاکەیان بۆ گەلی کوردستان نەبووە. ئەگەر ئێمە و هەموو گەلی کوردیش ئەم ڕاسییە نەزانین ئەوا نەوشیروان مستەفا زۆر باش ئەم ڕاستیانە دەزانێت. لەوەش گرنگتر ئەوەیە کە بەیادی ئەو سەرکردەیەی بێنمەوە (کاتێك یەکێتی نیشتمانییەکەی ئەو بەدەستی پارتی ناشرین کراو تێکشکێنرا و وێنای تەواو شێوا، هەموو سەروەرییەکانی لەدەستدا، هێشتا ئەو لەسەرکردایەتی و ڕابەرایەتی ئەو پارتەدا بوو). من باوەڕم وابوو کە سەرکردەکانی بزووتنەوەی گۆڕان ئیدی تێگەیشتوون لەوەی کە بە میتۆدی یەکێتی و بەڕێگای باو ناتوانرێت لەگەڵ گەندەڵێدا بەرەنگار بین بۆیە پەنایان بردە بەر ئەو بزاوتە "جیایە"، من دڵنیا بووم کە سەرکردایەتی گۆڕان درکیان کرد کە بزاوتی تر لەئارادایە و درنگ یان زوو لە کوردستاندا سەرهەڵدەدات.. ئیدی بۆیە ئەوان شەرم گرتنی و بڕیاریاندا لەپێشەنگدا بمێننەوە و لەبەرەی داکۆکیدا بن لەخەڵك و لەداواکانی خەڵك جدیتر بکۆڵنەوە، بۆیە گۆڕانیان بەو جۆرە و بەهەموو هێزێکیان درووست کرد.

ئەوەی ئێستا جێی مەترسییە، گەر گۆڕان خۆی بخاتە ناو ئاشی دەسەڵاتەوە، دەسەڵاتی کێ، دەسەڵاتی بەناو پارتی دیموکراتی کوردستان و پارتەکەی خێزانی مەسعود بارزانی و باندی قاچاخ و حکومەتی نەوت.. پارتی پسپۆڕە لە ناشرینکردی هەموو شتێك ئەگەر هەناسەیەکی جوانی تێدا بێت، گۆڕان لەم هاوکێشەیە بە جوانی ڕزگاری نابێت. ئەو نەخشەیەی لە سبەی بلاوکرایەوە بۆ حکومەتەکەی نێچیرەڤان، جێی ئومێد نییە.. من باوەڕم وایە یان پاش چەند مانگێك گۆڕان دەبێت چۆلی بکات و بداتەوە بەرەی ئۆپۆزسیۆن، یان ئەوەتا گۆڕانیش وەک یەکێتی ناشرین و ناشرینتریش دەبێت. کە ئەگەری دووەمیان بە گونجاوتر دەزانم. لەلایەکی ترەوە لەیادمان نەچێت ئەگەر ئەو باڵەخانەیەی گۆڕان تا ئێستا بۆ خۆی ڕازاندویەتیەوە کەوت و شکا جارێکی تر بە دە نەوشیروان مستەفا درووستناکرێتەوە.

من هیوادارم گۆڕان نەچێتە ئەو حکومەتەوە، چونکە حکومەتێك بێ ئۆپۆزسیۆن وێرانەیە، بەتایبەت لەم گەمە ناشەریفەی دیموکراسیدا و لەم بازاڕە بێپەروایەی سەرمایەداریدا. لەیادمان نەچێت هەندێ پارت و تەجەموعی سیاسی هەیە تەنیا لە ئۆپۆزسیۆندا جوانن، کاتێك دەچنە دەسەڵاتەوە بچووك دەبنەوە. ئەگەر گۆڕان پێوانەبکەین و خەسڵەتەکانی لێکبدەینەوە، ئەوا دەردەکەوێت یەکێکە لەو ڕێکخراوانە، کە لێرەدا  و لەبەر کورتی کات ناکرێت ئەو خەسڵەتانە لێك بدەینەوە. گرنگە گۆڕان بزانێت، کەئەگەر بچێتە حکومەتەوە و سەرکەوتوو نەبێت، ئەوا ئەگەر لەهەڵبژاردنی داهاتوودا دەنگی زیاتریش بەدەست بهێنێت هەر شکستخواردوە (هەڵبژاردنی پێشووتر یەکێتی نیشتمانی کوردستان دەنگ و کورسی زۆرتری هەبوو بەڵام لەشکستێکی گەورەدا بوو). لەیادمان نەچێت ئەگەر گۆڕان دەیەوێت بەزەبری لەحکومەتدا بوون پارێزگای سلێمانی وەرگرێتەوە، ئەوا بەناشرین بوون لەحکومەتەکەی نێچیرەڤاندا زیاتر سلێمانی و شوێنی تریش لەدەست دەدات.

بەهەرحاڵ، ئێمە لەم دوورەوە تەنیا هۆشداریمان لەسەرە کە بیدەینە بزووتنەوەیەك، قەول وابوو گۆڕانکاری لەستراکتۆری کاری سیاسیدا بکات. ئەگەر دڵی ئەم بزووتنەوەیەش بەوە خۆشە گۆڕانکارییەکی چکۆلەی لەیەکەمین کۆنگرەی خۆیدا کردوە، ئەوا لەواجب زیاتر هیچی نەکردوە، ئەوە تەنیا تەپڵی ڕاگەیاندن و خۆش خەیاڵییە گەر پێمان وابێت کۆنگرەی گۆڕان سەرکەوتنێکی مەزن و شتیکی زۆر دانسقە بووبێت. ئەگەر پێمان وایە پارسەنگی مێوژ بە بەرسیلە بەینەوە، ئەوا جگە لەو چەند وشەیەی نەوشیروان مستەفا زیاتر هیچی تر لەهەگبەکەی گۆڕان هەڵناکڕێنین. من بە گومان ئەو سەرکردەیەش توانی بێتی و یان لەگەڵ پارتیدا بتوانێت ئەوەی مەبەستێتی بیخاتە چوارچێوەی هەڵبەستییەوە. لەکۆتاییدا هیوادارم لەوقوڕە کەبەمدواییە دەرکەوت هەمان قوڕە، هەمان تۆز بەرز نەبێتەوە.

بەڵام ئینجا بەڵام

ئەو دەمەی پاکیزەیی و پرسیار دووچاری لێپرسینەوە دەبن!

ئەو دەمەی پاکیزەیی و پرسیار دووچاری لێپرسینەوە دەبن!

هەرگیز باوەڕم بە کوشتن نییە و بانگەشەی شەڕم پێ ڕەوا نییە، هاوڕێ دێرینەکانم لەوانەیە گەواهی ئەوە بدەن کە بەمنداڵیش لەکەسم نەداوە، تەنانەت بۆ ئەو تاوانکارە تیرۆرستانەیش کوشتن و سزای مەرگ بەکارێکی باش نابینم، کۆڵێك نیگەران بووم کە صەدام حوسێنی دیکتاتۆر لەسێدارەدرا و گەلی ئێراق نەیتوانی ئەو ئەرکە بکێشێت وانەیەکی جوان فێری دیکتاتۆرییەت بکات لە ڕێگایەکی تر و جیاوازەوە.. لەگەڵ ئەو ڕایەدام کە باوەڕی وایە هەمیشە ڕێگایەکی باشتر هەیە بۆ ڕاستکردنەوەی تاوانکاران و بۆ بەبەرهێنانەوەی  هۆش بۆیان کە دڵنیام زۆربەی کاتەکان ئەو ڕێگایانە هێندە تێچوون و ئازاری هەیە لەخۆبەختکردن زۆر گرانترە، بەش بەحاڵی خۆم ئامادەم و لەهیچ گەورە و چکۆلەیەك باکم نییە و سڵناکەمەوە، ئامادەم بەگیانی خۆم ئەو بەڵێنە بدەم و چکۆلەترین نەفەربم کە ئەو ئەرکە گرانە و ئەو ڕێگا دوورە لەخۆ بگرم..

بەڵام ئینجا بەڵام، کاتێك تاکەکانی دەسەڵات جانەورانە دەبنە دڕندە و دەبنە گرێی شێرپەنجە کۆمەڵایەتییەکان و دەبنە ڕێگر لەبەردەم دۆزینەوەی ئەو ڕێگا ئاشتیخوازانەدا و زمانی دایەلۆگ لەبەین دەبەن، کاتێك دەسەڵات کەڕ و کاس دەبێت لەبەردەم دەنگی شەقام و گوێکانی چکۆلەدەبنەوە و هیچ نابیستن، کاتێك بەناو سەرکردەکان دوا کاسە و کەویلەی ڕەوشتیان دەپێچنەوە و بانگەشەی ئیفلاسی دەکەن.. ئەوا لەبنج دەرهێنان و ڕیشەکێشکردنیان وەك ڕیشەکێشکردنی بەعس و بەعسیزم دەبێتە پێویستییەك و پیاڵەیەك ژەهری تاڵ کە ژیرەکان پێش بەدهۆشەکان ناچارن بینۆشن! بەئامانجێك بۆ چارەسەر، نەك بۆسزا و/یان بۆ تۆڵە؛ ڕیشەکێشکردنیان جێی نکوڵی کردن نامێنێت و بەداخەوە ئەو پەڕی ڕەوایەتی پەیدا دەکات.

ڕیشەکێشکردن جۆری زۆرە، لەنێویاندا ڕیشەکێشکردنی دادوەرانە هەیە؛ کە بە حساب و ژمارە دەکرێت و لەڕێگای یاسای شۆڕشگێڕانەوە دادەڕێژرێت و ڕەوایانە جێبەجێدەکرێت. بەڵام ئینجا بەڵام، ئەو ڕیشەکێشکردنە بەجۆرە دادوەرانەکەیشییەوە نەخوازراوە و هێشتا هەستی مرۆییمان ئازار دەدات، چونکە ئەگەری ئەوەی هەیە مەرگ بەسەر مرۆڤە تاوانکارەکاندا بسەپێنێت و بەجۆرێك و بۆ ساتێك تووشی ڕامانێك ببین کە لەبەرامبەر پرانسیپە بنەڕەتییەکانماندا هەڵوێستەمان پێدەکات.

داوای ڕەوا و خواستی ڕەوای کۆمەڵگایەك کە چەند گرنگ بێت، ناکاتە ئەوەی بەڕێگای تۆڵەی مەرگ و بەڕێگای سزا بۆ سزا زامە دەروونییەکانی شۆڕشگێڕیمان خامۆش بکەین! بەڵام کەچی بەڵام، خەڵکی ستەمدیدە ناچارە لەپێناوی مانەوە و بەدەستهێنانەوەی مافەکانیدا پەنا بۆ ئەو چارەسەرە نەخوازراوە بەرێت، بێسڵکردنەوە، ئەم چارەسەرە ئەو پەڕی ڕەواییەتی بەدەستهێناوە لەئێستادا و دواخستنی بەدەیان و سەدان جۆر پەشیمانمان دەکاتەوە لەمێژوویەکدا کەئەمڕۆ هەریەکەمان یەکەم وشە و دێڕە سەرەتاییەکانی دەنووسینەوە!

لەیادمان نەچێت کەم نین لەکۆمەڵگای ئێمەدا ئەوانەی کە بەجۆرێك لەجۆرەکان لەپاڵ هەندێ کاری کەمدا، نووسین بووەتە یەکێك لە پیشەکانیان، هەموومان و هەریەکە بەڕێگای خۆی بانگەشەی دنیایەکی جوان و ژیانێکی دادوەرانە دەکەین و ڕۆمەت و بەرزی ژیانی مرۆڤایەتی یەکێکە لەخەم و خولیا و ئاواتەکانی زۆربەمان.. بەڵام ئینجا بەڵام، دەبیت بزانین کە کەم نین ئەوانەشمان لەنێوماندا و لەپەنای گوتارەکانی ئاشتیخوازی و گوایە وەك دەڵێن بانگەشەی ناشەڕدەکەن و یەکەمینن لەڕیزی پێشەوەی ئەوانەی داکۆکی لەفەلسەفە و پرانسیپەکانی مافی مرۆڤ دەکەن، کەچی لەپاڵ ئەم بانگەشانەدا پارووی پڕ خوێن و چەوری چەوساندنەوە و ڕەوایی پێدانی تیرۆری دەوڵەتی دەگلێنن و شەرم لەئاکامی پشتیوانییەکانیان بۆ دەسەڵاتێکی نەگۆڕی ستەمکار ناکەن و سڵ لە موجامەلە و دانانی چەند هێڵێك بۆ پاشگەزبوونەوە ناکەنەوە.. ئەوانە زۆر پۆلێن دەیانگرێتەوە، هەیانە بە ئاشکرا لەخانەی پارێزگاری لەدەسەڵاتدایە، هەیانە لەپشتی پەردەوە و لەهەردوو بەری جۆگەکەی دەسەڵات و ئۆپۆزسیۆن دەخوات، هەشیانە گێلانە و بێ خستنە ژێر پرسیاری هەڵوێستەکانی خۆی لەبازنەی ئەم یارییەوە دەگلێن و سەروەختێکە گلاون... گرنگە بۆ هەموو مرۆڤێك کە هەموو شتەکانی خۆی و خەڵکی لەژێر پرسیار و پیاچوونەوەدا دانێت، تەنانەت ئاشتی خوازی و مرۆڤدۆستیش لەژێر پرسیاردایە! کاتێك هەیە تێیدا هیچ شتێك لەپرسیار دەربازی نابێت و پیاچوونەوەی جدی هەڵدەگرێت، باشترین ئاماژە بۆ ناسینەوەی ئەم کاتە ئەو دەمەیە کەتێیدا هێز و دەسەڵات بەشدارە لەتیرۆرکردنی پرسیاردا، ئەوی من دەیبینم بەئاشکرا ئەمڕۆ پرسیار تیرۆر دەکرێت، بەکراوی و بە نەکراوی پرسیار تیرۆر دەکرێت.. ئیدی ئەو سات و دەمانە تا ئەوپەڕی سنوور ڕەوایەتیان لەدایكبووە.

ئاین.. بزووتنەوەی گۆڕان.. ئایدۆلۆجیا

کۆمەڵگایەکی درشت بین و بەدبەخت

ئەوە ماوەیەکە، نۆرەی بابەت لەسەر بزووتنەوەی گۆڕان و ئایین و یایدۆلۆجیا و زۆر شتی لەم بابەتە دەگوزەرێت.. کۆمەڵێک خەڵک کەوکوژی بۆ بزووتنەوەی گۆڕان و نەوشیروان مستەفا دانیشتوون، کۆمەڵێکی تریش بێویژدانانە و دوور لەهەموو زانست و بنەمایەک داکۆکی لەگۆڕان و لە ڕێکخەرە گشتییەکەی دەکەن. جا ئەم دووپێڕە لەخەڵک هەر یەکەیان پێیان خۆشە ئێمە هەموومان لەگەڵ ئەواندا بین، لەگەڵ ستایشی گۆڕاندا جەماعەتی دوەم بستێ باڵا دەکەن، خۆگەر ڕەخنەشیان لێ بگریت.. یەکێک دەڵێت موناقەشەی بێزەنتییە و ئەوی تر دەڵێت دەستەکانت خۆش و یکێک دەڵێت جارێ وەختی نییە.

بەڵام پێم خۆشە لەڕێگەی ئەم نووسینەوە بە هەردوولاتان بڵێم، واتە بە بێزەنتی و بێ نەزەنتیتانەوە، کە شتێک هەیە پێی دەوترێت بابەت، ئێمە کە دەنووسین گەر لەبواری زانستی و پرانسیپدا بدوێین، لەدەرەوەی ئارەزووی خوود باسخوازییەکان دەدوێنین، بێلایەن نین، بەڵام سەربەخۆین.. کەسی بە پرانسیپ نییە بێلایەن و نیوتراڵ بێت، ئێمە ئیشمان دادگایی و حوکمدان نییە تا بێلایەن بین، ئێمە کارمان ئاراستەکردنی کۆمەڵگایە بەو ڕێگایەی بە ڕاستی دەزانین.. کە میتۆدەکەمان هەوڵدەدات میتۆدێک بێت زانستیانە، چەندێک بکرێت، (تکایە باس لە ئەکادیمی بوون ناکەم، ئەوە جیاوازە لای من لەزانستی بوون). 

بەڕای من، هیچ شتێک لە هیچ کات و شوێنێکدا لەبەردەم ڕەخنەدا خەتی سووری بەدەوردا نەکێشراوە، نە نەوشیروان مستەفا، نەبزووتنەوەکەی، نە ئایین، تەنانەت خواش قابیلی ئەوەیە لەژێر پرسیاردا بێت، بۆنمونە ئەگەر باوەڕدارێک بیەوێت بوونی بسەلمێنیت. ئەوەی مام جەلال تاڵەبانی بە هەڵەی کوشندەدا برد، گوێ نەگرتن بوو لە ڕەخنە، بەخۆدا نەچوونەوە بوو، تا گەیشتە ئەو ئاستەی ئیدی ڕەخنەی نەوشیروان مستەفاشی قبووڵ نەبوو، کە هەر بۆخۆی گەر سەیری مێژوو بکەین، تاڵەبانی بە بێ نەوشیروان مستەفا نەدەبوو بە تاڵەبانی سەرۆک! (ئەمە ڕای منە، پشت دەبەستم بە چەند بەڵگەیەک کە لێرەدا بەداخەوە کاتی ڕوونکردنەوەیەم نییە).. ئەمەی دەینووسم پێدا هەڵدان نییە بۆ نەوشیروان مستەفا، بەڵکو ئەمە ڕەخنەیەکی خنراوە و نەوشیروان مستەفا بەر پرسیارە لە ڕووی مێژووییەوە بەرامبەر زەبەلاح بوونی تاڵەبانی، هەروەها لە تێکڕای هەڵەکانی بەر لەساڵێ ٢٠٠٦ ی یکێتی نیشتمانیش شەریکێکی گەورەیە.. خەڵکی کوردستان دڵی لێبووردەیی زۆر فراوانە و یادەوەریشی ئاسان پاک دەبێتەوە، بۆیە بە چاکەی نەوشیروان خۆی کە دەڵێت: (دەمەوێت پیرێکی ئاخر شەڕ نەبم) خەڵک دەکرێت بیبەخشێت و هەر بۆیەش ئەو هەموو پشتیوانییەمان کردوە، بەڵام ئەگەر لەبری مۆمەکە تاریکی و نەزانیمان بۆ بێنێت بەناوی سیاسەتەوە ئەوە قسەی ترمان هەیە و کەس لەپاشەڕۆژی مناڵەکانمان لامان ئازیزتر نییە.  

بەلای منەوە پرانسیپ شتێکە مرۆڤ ناتوانێت دەست بەرداری ببێت، ئەگەر بییەوێت بەردەوام مرۆڤ بێت، بەتایبەت بۆ سیاسی و بۆ کەسی شۆڕشگێڕ و بگۆڕ، ئەوە بنەماییەکی ئەتیک و مۆراڵیتییە لە سیاسەتدا.. من باوەرم بە سیاسەتێک نییە بەدوور لە مۆرڵێکی سیاسی، کەسەرەتاکەی ئەوەیە دەست بە بەهاوپرانسیپەکانمانەوە بگرین، نەک بە پێچەوانەوە.

لەلایەکترەوە ئەوەی سەیرە ئەوانەی ئەمڕۆ دەنووسن دژن بە "ئایدۆلۆجیا"، تەنانەت ئەوەی یەکەم کەسیش دژی ئایدۆلۆجیایەک بیریکردەوە و نووسی ئایدۆلۆجیایەکی تری هێنایە پێش. بەواتایەکی تر هەموو ئەوانەی دژی ئایدۆلۆجیایشن ئایدۆلۆجیایەک درووست دەکەن، سیاسەتیش بێ ئایدۆلۆجیا دەبێتە بازرگانی. بەڵام کێشەکە لەوەدایە کە بزووتەنەوەی ئایدۆلۆجیستیانە درووست بکەین و ئەو ئایدۆلۆجیایە قابیلی پیاچوونەوە نەبێت. کە ئەمە دەبێتە مەترسی نەک هەبوونی خودی "ئایدۆلۆجیا" کە لە دەستپێکەکانی کاری سیاسییە. ئەوەش مەترسییەکی گەورەیە دژی هەبوونی ئایدۆلۆجیا ببین، چونکە خودی گۆڕان دەبێتە قسەی پڕوو پووچ. گۆڕان بەرەو کوێ؟ دیارە دەبێت وێنا و دونیابینییەکمان هەبێت لەو مەودایەدا یاری بە موفرەدە سیاسییەکان بکەین، نەک موفرەدە سیاسییەکان و دواتر بەدیاریکراوی موفرەدەی بەرژەوەندی و دەنگ یاری بە پرانسیپەکانمان بکات، ئەوکاتە دەگۆڕدرێین نەک بیگۆڕین. هەموو ئەوانەی لە پرانسیپ و هونەری سیاسی و زانستەکەیدا کۆڵەوارن دەترسن گەر موجامەلەی خیتابی باو نەکەن، گەر دڵی ئێران و تورکیا ڕازی نەکەن، گەر دڵنیا نەبن لە قونسڵخانەی ئەمریکی، سەرکەوتوو نابن دەبنە یانەی قەڵەم و ناگەنە دەسەڵات. خەڵکینە ئەمە ئەو ڕێباز و پراکتیکەیە کە یەکێتی و پارتی گرتیانە بەر، ئەمە هەمان ئەو کۆڵەوارییەیە کەسەرکردەکانی ئێمە بە درێژایی هەفتا ساڵە لەنەخوێنەواری سیاسیانەی خۆیانەوە پێی گەیشتوون. ئەو نەخوێنەوارییەش بەرهەمی خۆفرۆشی و بەدئەزموونی چنیویانەتەوە، نەک شتێکی تر.

دەچمە سەر ئاماژە بۆخاڵێکی تر، ئێمە ئەگەر بڕیارە سیاسەت بکەین، دەبێت پەنا بۆ حیکمەت بەرین، چونکە سیاسەت بێ حیکمەت مایەپووچ دەردەچێت، من حیکمەتی نەوشیروان مستەفا بەدی دەکەم لەختوکەدانی هەستی هێزە ئیسالامییەکاندا، بەڵام جێی ئەوەیە ئەم جۆرە یارییە تا سنوورێک قبووڵ بکەین نەک تەسلیمی ببین. لێرەوە باشترین حیکمەتی سیاسی ئەوەیە زانستیانە سیاسەت بکەین ئەگەر دەمانەوێت گۆڕانکاری ڕاستیینە بکەین، ئەگەر دروشمی دادوەری و مافەکانی مرۆڤ و کۆمەڵگایەکی هۆشیار لەخەیاڵماندایە!!! ئێمە هەموو عەوداڵی دادوەری کۆمەڵایەتین، کێشەمان لەگەڵ نەبوونی ئازادی و نایەکسانی و چەوساندنەوەدا هەیە، ئیدی خۆمان بۆ هەڵخەڵەتێنین و گەمەی دەبل مۆراڵی ناو بنێین سیاسەت. گەر بێت و بیرکردنەوەی ئایینی سنوورێکی بۆ دانەنرێت وەک هەر ئایدۆلۆجیایەکی سەپێنراوی تر، ئەوا ئاستەمە ئێمە بتوانین یەک هەنگاو گۆڕانکاری بکەین، سادەترین پرس پرسی ژنانە، سادەترین پرس مافەکانی منداڵانە.. تۆ چی بەو ئازادییە دەڵێیت ئەگەر نووسەرێك دێت و دەیەوێت شتێک دەربارەی ئایین بنووسێت و سەدان فەتوای کوشتنی بۆ دەردەچێت.. تۆ چی بەو ڕۆژنامەنووسە دەڵێیت کە تەنیا هەواڵ دەگوێزێتەوە و بە زەندیق ناودەبرێت.. جیانەکردنەوەی دین لەدەوڵەت خزمەتی ئەو ئایدۆلۆجیایە دەکات کە پارتی و یەکێتی پێ بوونەتە دێوە زمە و بەم جۆرە بڕوات سبەینێش گۆڕان ئالوودە دەبێت، کە من گومانی ئەوەم هەیە ئێستا لەسەرەتاکانی ئالوودەبوونیدا بێت؟ بۆ ئەوانەی بێ سێ ودوو هەموو هێلکەکانیان خستوەتە سەبەتەکەی گۆڕانەوە و جورئەت ناکەن ڕەخنە بگرن، یان بە تەنیاش تەریق دەبنەوە پرسیار لەسیاسەتەکانی نەوشیروان مستەفا بکەن، ئەوا دەکرێت بزانن، هەزار ڕێگای دیبلۆماسی تر و باشتر هەیە بۆ وەڵامدانەوەی پرسیارەکانی پەیوەست بە ئایینەوە، دەیان ڕێگا هەیە کەدەبوو لەچوارساڵی ڕابردوودا کاندیدی پێ پەروەردە بکرایە، نەک پڵنگی کارتۆنی بکرێتە کاندید و وەک بووکە سەماکەرە بەکار بهێنرێن (لەگەڵ ڕێزم بۆ ئەوانەی دەتوانن خۆیان لەم یارییەدا قورتار بکەن).

ئەم باسانەی من دوورن لەوەی کە کۆمۆنیستێک بم و بەفکری مارکسیزمی ١٨٠٠ ەکان دۆگمایانە ڕەخنە لەگۆڕان بگرم، یان ڕقێکی حیزبیم لە گۆڕان هەبێت و پارەی چەورم وەرگرت بێت، هەر کۆمۆنیستیش نابم و یەکەم ڕەخنەی من بۆ دادوەری دوای کاپیتالیزم لە مارکسیزمە، ئاین دۆست نیم و هیچ ئایینێک لەمێشکی خۆم گیر ناکەم، دژی ئایینیش نابم چونکە پێم وایە ئەوەش شتێکی تاکە کەسییەو خەڵک ئازادە چۆن پەیوەندی لەگەڵ خوای خۆیدا دەگرێت، من باوەڕم وایە هەموو مرۆڤێک دەتوانێت جۆرە ئایین و جۆرە خوایەکی بۆ خۆی هەبێت.. بەڵام بەبێ ئازادی و یەکسانی  و پاراستنی ژینگە و ژیاندۆستی ئاستەمە ئەو دادوەری کۆمەڵایەتییە لە دەهۆلی دوور دەنگی خۆشتر بڕوات، لەنزیکیشەوە زۆر مەترسیدار دەبێت. ناکرێت ئەوەشمان لەبیر بچێت کە ئەوە ئایینی ئیسلامە ڕێگرە لەبەردەم ئازادی و لەبەردەم یەکسانیدا، بۆیە دەبێت لە سیاسەت جیا ببێتەوە، ئەمە لەوانەیە هۆکارێک بێت کەبەهۆیەوە من پێم خۆشە کوردستان سەربەخۆ بێت، ئەگینا چیای حەمرین بۆ من بە ڕووتەنی و دوور لە مرۆڤەکانی یان دواکەوتوویی خەڵکەکەی و بوونی ترۆپکی چەوساندنەوە بەناوی ئازادی ڕووکەش و یەکسانی کارتۆنی دەرفەتەوە هیچ بەرێک ناگرێت.. خۆ ئەگەر وەک پارتی و یەکێتی و سیاسییەکی دەبڵ مۆرال و تریپڵ مۆراڵ بیر بکەمەوە دەبێت منیش حەزم لەو ١٧٪ ی نەوتەی باشووری ئێراق  بێت و دەست بەسەر سامانە سرووشتییکانی کوردستاندا بگرم و  یاری لەنێوان پەتی شیعە و سوونەدا بکەم و زۆر شتی تریش.

بەکورتی و بە پوختی، گەر بابەتیانە و بەچاوی زانست بیربکەینەوە، بەپێی ئەو گوتار و لێدوانانەی بزووتنەوەی گۆڕان لەماوەی ڕابردوودا بێت، مەترسییەکی گەورە لەسەر بزووتنەوەیەک هەیە، کە ڕێژەیەکی ئێجگار گەورەی کۆمەڵگای کوردی هێلکەکانیان خستوەتە سەبەتەکەیەوە. جالەوانەیە مەترسییەکانی سەر ئەو ٥٠٠٠ مزگەوتەی لە کوردستاندا هەیە زۆر زیاتر بێت و زووتر بێتە پێ لەمەترسییەکانی سەر ئازادیخوازانی تر، کە هەردەم لەخەیاڵ دەنگی ڕاستینەی ئازادییەکانی خەڵکدان.

نۆرەی قوبادی جەلیزادەیە!!

من لەژیانم عەوداڵی شیعر نەبووم، لەمنداڵیما لاساییم دەکردەوە و ئێستاش بەگەورەیی زۆر هاوڕێی نیم، بەڵام شیعر ئەوەی من بزانم جۆری زۆرە و عەرەب دەڵێت: (معنی الشعر فی قلب الشاعر).. جا با بێمە سەر قوبادی جەلیزادە، جگە لەوەی پیاوێکی ڕاستگۆیە لەهەستەکانیدا کە بۆ ڕەگەزی بەرامبەری دەریاندەبڕێت، من هیچ تاقەتی سەرو فەساڵ و شێوەی ئەم کابرایەم نییە و داکۆکی لە ئەفعال و لە ئەعمالیشی ناکەم، لەبەر سادەترین هۆکار، ئەویش ئەوەیە کە نایناسم، بەڵام لە ئێستادا ئیتر نۆرەی ئەم (قوڕ بەسەرەیە).. هەرکەس هەڵدەستێت و پەلێکی پیادا دەماڵێت، وەک ئەوەی تەنیا ئەو سووکایەتی بە گەل و نیشتمانێک کردبێت.. کەبەڕای من نەیکردوە!
هەندێک هەن لە (ساچمەزەنی ترقە حیز) دەچن.. لەخۆیانەوە و بەجرتی لۆتی و تڕی بارگیر بەئاسماندا هەڵدەتەقن... بێ گوێدانە هیچ، بێ لێکدانەوە و بێ پرسیار، بێ ڕامان و چاوترووکان هێرش دەکەن.. لەهەموو شت توڕەن، وادەزانن موعارەزە بوون بریتییە لەپەلاماری هەموو شت، وادەزانن، کە پەلاماری هەموو شتیاندا ئیدی ئەوان داوای چوارپارچەی کوردستانیان کردوە و دەوڵەتەکەیان درووستکردوە و داماوێکی وەک قوبادیش ناهێلێت ببنە ئەندامی نەتەوە یەکگرتوەکان..
قوباد، خۆی لەمەوقیعی ئیعرابی خۆیدا زۆر تۆکمە و دامەزراو نییە، ئێجا واهاتوو خاترەی چەند جنێوێکیشی کرد! ئەم برادەرە زۆر لەوانە باشترە کە ئاوا خۆیان گیڤ دەکەنەوە و لەپشتەوە فیعلەن وەک گوەکەی قوباد باسیان دەکات ڕۆڵدەبینن.. من زۆریان دەناسم چڵپاو لەوان زۆر پاکترە، کەچی دەڵێن قوباد بۆی نییە باسی نەتەوەیەک بکات، ئەی تۆ بۆ بۆت هەیە نان و سیری پێوە بخۆیت و زووڕناژەنی دەرەجە یەکیش بیت.
ئەم باسە زۆر سەیرە، بەڵام من ڕام وایە قوباد شتێکی تر دەڵێ و ئەوانە بەسەرزارەکی لەدێڕەکانی گەیشتوون، بۆیە بەداخەوە ڕێک وەک ئەوە وایە قوباد مەبەستی ئەوان بێت، نەک ئێمە، نەک نەتەوە ونەک هیچ کەسێ! ڕێک ئەوانەی لێی تێناگەن و شایەرن، بەسەر پشتی ئەم و ئەوداو ئەنجامی پیس دەمی لەسووچێکدا بە پارەی نەوت گۆشە نووسن..
ئەوەی قوباد نووسیویەتی شتێک نییە بێ ئەدەبی بێت، جنێوی نەداوە.. قسەی خراپی نەکردوە.. لەگەڵ هەموو کوردی نییە، بەڵام بەشێکی خەلکیش دەگرێتەوە و بەتایبەت حیزبەکەی تاڵەبانی و تەسلیم بوون و سووکایەتییەکانی کە قبوڵیانە.. بەڵام بەداخەوە، ئەوە ئەدەبە و جۆرێکە لە دەربڕین.. ئەو شاعیرە هەست ناسکە ناتوانێت بەزمانێکی تر وا بکات هەموو ((گوەکان)) تێی بگەن.. ناتوانێت بەزمانێکی تر بەو چەتە و چڵکاوخۆرانە بڵێت بە بێ تاڵەبانی ئێوە ڕێک گوون.. من بەلامەوە سەیرە بۆ هەموو دەبێت تەنیا یەک دیوی نووسین ببینین. ئەی بۆ مەگەر ئەگەر گوو نین ئەو هەموو سووکایەتییە بۆ قبووڵ دەکەن؟ ئەگەر هەموو سووک نەبن، ئەوا پاش دەرکەوتنی ئەو هەموو دزی و تاڵانی و گەندەڵی و خیانەت و پەڕپووتییە بۆ دەبێت هێشتا شەقامەکان بۆئەوان سەمابکەن؟ لەماوەی ٨-٩ ساڵی ڕابردوودا لە دەسەڵاتی کوردی دەرکەوت، کە دەبێت یەک کەسیش جگە لەخۆیان دەنگ نەدات بەو مافیایە!
بەداخەوە دەبێت چاوەڕوان بین تا بزانین لە ٢١ی ٩ چەند کەس دەبێت بە گوو، دەردەکەوێت هۆنراوە و قسەکانی قوباد چەندی خەڵکی کوردستان دەگرێتەوە. تکایە جا تکایە بیرتان بێت ئەوانەتان دەنگیان دەدەنێ و سندووقە بەتاڵەکانیان بۆ ئاڵوگۆڕ دەکەن، ئەوانەتان تەنیا و تەنیا بە تاڵەبانی و بێ تاڵەبانیشەوە هەر گوو بوون و هەر گوو دەبن.

چەواشەکارییەکانی تێگەیاندنی باو

سەروەختێکە وێنەیەک بڵاو دەکرێتەوە لەسەر ماڵپەڕە کۆمەڵایەتییەکان و تێیدا ئەوە دەخرێتەڕوو کە گوایە یەکسانی و دادوەری دووشتی  تەواو دژ بەیەکن! ئەم وێنەیە بۆ ئەوە بەکاردەهێنرێت پێمان بڵێت (هەموو خواستێک بۆ یەکسانی دەبێتە هۆی بێدادییەک و بێبەشکردنی خەڵکێک لەئازادییەکانی و لە مافەکانی).  وەک ئەوەی لە وێنەکەدا ئاماژەی پێدراوە، دادوەری هەموومان بەبێ جیاوازی دەخاتە دۆخێکەوە کە ئەو یاریگایە و گەمەکە ببینین، بەڵام یەکسانی لاوازەکان لەو دیمەنە بێبەش دەکات، کەئەمەش تەواو پێچەوانەکەی ڕاستە، بڕوانە وێنەی دووەم کە چۆن ئەنجامی یەکسانی بینینی یاریگاکە، دادوەری بەدەست دێت هەموومان دەتوانین ئازادانە یاریگاکە ببینین.س
 

زۆرجار هەیە لەمێژووی خەباتی مرۆڤایەتیدا و بەتایبەت دوای ڕووخانی بلۆکی خۆرهەڵات و دەوڵەتە سۆشیالیست و شیویعییەکان و بەتایبەتتر یەکێتی سۆڤێتی جاران و هاوپەیمانەکانی، یەکسانی بەهۆکارێک لێکدەدرێتەوە بۆ چەوساندنەوەی مرۆڤ و بێبەشکردنی لە ئازادییەکانی. هۆکاری ئەمە دەگەڕێتەوە بۆ ئەو درووشمەی ئەم بلۆکە تۆتالیتارییە بەرزیکردبووەوە، کە گوایە داکۆکی لەیەکسانی دەکەن، بەڵام هەر بەو ناوەوە پێڕەوی جۆرەها چەوساندنەوەیان دەکرد و جگە لەوەی یەکسانیان دەستەبەر نەدەکرد،  زۆرێک لە ئازادییان لەخەڵکی وڵاتەکانیان گرتبوو، تا ئەو ئاستەی لەهەندێ وڵاتدا مۆزخواردنیش دژایەتی بوو بۆ ئەو یەکسانییەی ئەوان باسیان دەکرد.س
 

ئەوەی لەلای دەوڵەت و بیری سەرمایەداری و لیبرالی و لیبراڵی نوێش بەدی دەکەین هەمیشە پێشێلکردنی مافەکانی خەڵکە بەناوی ئازادییەوە و سەپاندنی نایەکسانییەکە کەسەراپای مرۆڤایەتی لەزۆر وێنە و دیمەنی ژیانێکی پڕ شکۆمەندانە بێبەشکردوە. ئازادییەکە کەلێنی هەژاری بەئەندازەیەک زەبەلاح کردوەتەوە کە مەترسییەکانی سنووریان نییە و هەریەکەمان لە هەرکوێیەکی دونیادا بین تێیدا دەژین و بەدەست بێدادییەکانییەوە کۆیلایەتی جۆر بەجۆر، کۆیلایەتی مۆدێرن دەچێژین.س
 

ئەم  دوو پارامیتەرە پێمان دەڵێت ئەو وێنەیە کاتێک بڵاودەکرێتەوە، ئیدی لەنەستی بینەردا ڕەوایی دەدات بەو تێزەی کە یەکسانی دژ بە دادوەرییە، کە ئەمەش پێچەوانەی ڕاستییە، چونکە دادوەرییەک نییە بتوانێت لەسەر دوو پێ بوەستێت و سەقامگیر بێت بەبێ هەر یەک لەئازادی و لە یەکسانی. یەکسانی یکێکە لەکۆڵەکەکانی دادوەری و هەر کۆمەڵگایەک کەلێن کەوتە  نێو تاک و چینەکانییەوە و نایەکسانی باڵی بەسەردا کێشا یان بووە دیاردەی ژیاری و ژیانی کۆمەڵگا ، ئەوا پێچەوانەی سرووشتی مرۆیی و گیاندارییەکانی خۆی مامەڵەدەکات و لەبەردەم ترسی گەورەی چەوساندنەوە و بەدبەختی گشتیدا ژیان بەسەردەبات.س
 

کۆمەڵگای سرووشتی کۆمەڵگایەکی ئازاد و یەکسانە، کۆمەڵگایەکە دەتوانێت بە پێوانەی سرووشتی خۆی و گەشەسەندنی هۆشمەندی مرۆڤ بەر بەهەردوو دیاردەی سەرکوت و نایەکسانی بگرێت. ئەوەی مرۆڤەکان دەیکەن لەپای ئایدۆلۆجیای قازانج خوازەکاندا، بریتییە لە تێکدانی هاوکێشەی بەرزبوونەوەی ئاستی هۆشمەندیی کۆمەڵگاکان لەپێناو پاراستنی لاسەنگی بەردەوامی بەرژەوەندییەکان کەدەکاتە بەردەوامی دۆزینەوە و درێژە پێدانی قازانج. ئەمە، لەدیدی مندا شێواندنی سروشتی یەکسانانەی ژیانە. گەر مرۆڤ لەچکۆلەترین بۆنەدا بڕوانێتە کۆمەڵگا بەراییەکانی گیاندارانی تر تەواوی یەکسانییەکان دەبینێتەوە تەواوی ئازادییەکان دەبینێتەوە، بەڵام ئەنجامی ژیریی مرۆڤ خۆی دەستکاری ئەمانەی کردوون. لەلایەکی ترەوە تێکەڵاوکردنی پرسی جیاوازی و شێواندنی بە پرسی نایەکسانی مەترسییەکی تری درووستکردوە، چونکە جیاوازی نیوان تاکەکان ناکاتە نایەکسانی تاکەکان، یەکسانی ڕاستیینە لەنێوان جیاوازەکاندا واتای هەیە، هەروەک چۆن لەوێنەی دووەمدا دەیبینیت، یەکسانییەکە بۆ بینینی یارییەکە لەلای هەمووان چ لاوازەکان چ بەهێزەکان.س 

بەڕێزت بڕوانە ئەو وێنەیەی دووەم کە دەستکاری دەستەواژەکانمان کردوە ئیدی دەزانیت،  کەئەوە ئەنجامی یەکسانییە دادوەری درووست دەبێت، بەڵام یەکسانییەک کەهاوتایە بە ئازادییەوە. یەکسانی لەژمارە و لە قەبارەدا نییە، یەکسانی بەدابەشکردنی هەمان دەستکەوت  نابێت بەیەکسانی بەسەر هەمواندا، وەک ئەوەی دەیانەوێت ئەو تێگەیشتنە بە باو بکەن، یان دەیانەوێت ئەو جۆرە لەیەکسانی بەزۆر بکەنە شوناسی هەموو یەکسانیخوازییەک. یەکسانی ئەو یەکسانییەیە کەهەمان ژیان و چێژ ببەخشێتە جیاوازەکان کە بەپێوانەی خۆیان ئاسوودەیان بکات، ئەوەش خۆی لەدابەشکردنەوەیەکی عادیلانەی سەرچاوە و داهات و دەستکەوتەکاندا دەبینێتەوە، نەک دابەشکردنەوەیەکی یەکسانی بڕەکان یان بەزۆر سەپاندنی ژیانێکی هاوشێوە بەسەر هەمواندا.س
 

ئەم تێکستەم بەکورتی بوو بەخاتری بەرگرتن بەکاریگەریی ئەو وێنەیەی کە دەبینیت بڵاوکراوەتەوە، لەوێنەی دوەمدا کۆمێنتەکان بەجۆرێکی تر دەتوانین بخوێنینەوە، کەلەخۆیدا دابەشکردنەوەیەکی درووستی سەرچاوەکان دەرفەت دەداتە هەر سێ کەسەکە زۆر ئازادانە  و یەکسانانە گەمەکە ببینن. ئەوەی لەمیدیاکاندا بڵاو بوو جۆرێکە لەچەواشەکاری ئایدۆلۆجی، بەناوی دژایەتی ئایدۆلۆجییەوە، ئەمەی باسمانکرد وەک نمونەیەکە و  ڕۆژانە زۆر بابەتی لەوجۆرە دەبینین کە ڕووبەڕووماند دەبێتەوە بەجۆرێک لەجۆرەکان لەبری هۆشیاری هۆشمەندی باوێکی ڕامبوو دەخاتەوە. س

٣١ی ئاب - سیمبوڵێک بۆ ‌ناپاکی

 

ئایا ئامانجت هه‌یه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ هه‌بیت؟

ئه‌گه‌ر ئامانجت هه‌یه‌ ببیت، ئه‌وا بڕیار بده‌ بۆ ئه‌و ئامانجه‌ت ببیت.

ئایا بڕیار ده‌ده‌یت که‌وا به‌و جۆره‌ هه‌‌بیت؟

ئه‌گه‌ر بڕیارتدا که‌ ببیت، ئه‌وا بیر بکه‌ره‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی بڕیاره‌که‌ت جێ به‌جێ کردبێت.

ئه‌مه‌ ته‌نیا کۆجیتۆکه‌ی دیکارت نیه‌.. ئه‌مه‌ هه‌ڵوێسته‌یه‌ له‌مه‌ڕ بوون و نه‌بوون.. ئه‌مڕۆ و ده‌مێک ڕۆژه‌ زۆر ده‌بیستم و ده‌خوێنمه‌وه‌ ده‌رباره‌ی په‌شیمانی و داوای لێبووردن له‌مێژوو. داوای خودی په‌شیمانی و ملکه‌چی بۆ لێبووردن ئاماده‌باشی ده‌وێت زه‌وینه‌ سازی پێویسته‌.. ئه‌گه‌ر یه‌کێک نه‌بێت، به‌ڵگه‌یه‌ بۆ ئه‌وه‌ی له‌ عه‌ده‌می شوناسی خۆیدا ئاماده‌یه‌.. ئه‌گه‌ر یه‌کێک نه‌بێت ئاماژیه‌ بۆ هیچی بوونی خۆی له‌داهاتوو. بۆیه‌ ئه‌و زه‌وینه‌سازیه‌ ته‌نیا کاتێک ده‌کرێت ئه‌گه‌ر هه‌ڵه‌یه‌کمان کردبێت شایسته‌ی پیاچوونه‌وه‌ بێت. نه‌ک هه‌ڵه‌یه‌ک له‌شێوه‌ی ناپاکیدا که‌ڕابردوومان بکاته‌ نه‌بوو، ئه‌وه‌ له‌وجۆره‌ که‌لێنانه‌ن که‌ لێبوردن و په‌شیمانی پریان ناکاته‌وه‌. به‌ڵام مه‌خابن ئێمه‌ کۆمه‌ڵگایه‌کی یاده‌وه‌ری ناساخین، ئێمه‌ کۆمه‌ڵگایه‌کی شل باوه‌ڕ و تا سه‌ر ئێسک به‌ده‌ست سۆزی به‌رایی بوونمانه‌وه‌ ده‌ناڵێنین، پێمان وایه‌ ئێوه‌ بڵێن داوای لێبوردن له‌مێژوو ده‌که‌ین و ئێمه‌ش پێتان ده‌ڵێین دووباره‌ی مه‌که‌نه‌وه‌ و دواجار هیچمان له‌ هیچ، نه‌خێر ئێمه‌ ئێستاین و هه‌رگیز ناتوانین ‌ مێژوو بین! مێژوو هه‌میشه‌ مردوویه‌کی ئاماده‌یه‌، ئه‌و مردوه‌یه‌ ده‌سه‌ڵاتی هیچی نییه‌ جگه‌ له‌ فێرکردن، فێربوونی باش و یاده‌وه‌ریه‌کی چالاک وزیندوی ده‌وێت.

گه‌ر ناپاکی به‌شێکی بوونی ناپاکیکار بخاته‌ ژێر پرسیاره‌کانی دڵسۆزی و نیشتمان په‌روه‌ری و مرۆڤدۆستی و ...ئه‌و شتانه‌، ئه‌وا به‌شی گه‌وره‌ی ده‌رئه‌نجامی ناپاکی په‌یوه‌ندی به‌نه‌بوونی ناپاکیکاره‌وه‌یه‌. ناپاکی ئه‌و ساته‌وه‌خته‌یه‌ که‌ناپاکیکار ده‌خاته‌ دۆخی نه‌بوونه‌وه‌ بۆ ئه‌و شوناسه‌ی پێشتر هه‌یبوه‌. کرده‌ی یه‌که‌م هه‌نگاوی ناپاکی ساتی هه‌ڵوه‌رینه‌، ساتی داڕزان و ساتی مه‌رگێکی خه‌سیسه‌. ئیتر شتێک نامێنێت قسه‌ له‌سه‌ر ڕابردووی ناپاکیکار بکه‌ین وه‌ک داهاتووی. ڕێک وه‌ک ئاوێنه‌ وایه‌ دیوێکی ڕووناک و ئه‌ودیو تری نووته‌که‌. ئه‌م ده‌سته‌یه‌ له‌‌و ساته‌وه‌‌ی له‌مێژوودا یه‌که‌م ناپاکیان ده‌ستپێکرد، ده‌ستیانخسته‌ ده‌ستی دوژمنه‌کانی گه‌لێک، پرسی گه‌لێکیان بۆ به‌رژه‌وه‌ندی ته‌سکی خۆیان به‌کارهێنا.. ئه‌و ڕۆژانه‌ی پێشی چه‌ندین جۆری سوپا که‌وتن بۆ سڕینه‌وه‌ی ئه‌وانی تر.. ئه‌و ده‌مانه‌ی ئه‌مان ڕه‌ش بوون وه‌ک داڵه‌که‌ی ناوچه‌وانیان، به‌ده‌یان و سه‌دان شۆڕشگێڕ و یه‌کسانیخوازیان تیرۆر ‌کرد و کرێکانیان به‌قه‌باڵه‌ی گه‌وره‌ گه‌وره‌ له‌تاران و ئه‌ستمبول و ته‌ل ئه‌بیب و به‌غدا و دیمه‌شق و چه‌ندین پایته‌ختی تره‌وه بۆ ده‌هات، ئیدی ئه‌مان ده‌مێک ساڵ بوو چووبوونه‌ خانه‌ی نه‌بوان، ده‌مێک ساڵ بوو خۆیان و شوناسیان جیاواز بوون. ئه‌نجامده‌رانی (31ی ئاب)‌، زۆر ده‌مێك بوو خۆیان خۆیان نه‌بوون ئه‌و خۆیانه‌ی گه‌لێک زۆر جار بیری ڕه‌سه‌ن و بنه‌ڕه‌ته‌که‌یانی ده‌چێته‌وه و شوناسی جوان بۆ ناشرینییه‌کانیان داده‌تاشێت‌.

کاتێک که‌سێک خۆی نه‌مابێت ناتوانێت داوای لێبووردن له‌بری که‌سێکی که‌ بکات. هه‌ر بۆیه‌ هه‌ڵه‌ی مێژوو به‌لێبووردن ناسڕێته‌وه‌، ڕێک وه‌ک ئه‌وه‌ وایه‌ بمانه‌وێت به‌ مۆمیاکردن مردویه‌ک زیندووکه‌ینه‌وه‌. له‌ساته‌وه‌ختی ناپاکیه‌وه‌ نه‌ک به‌ته‌نیا (31 ی ئاب)، به‌ڵکو ده‌مێک ساڵ بوو هه‌ر له‌کۆن و له‌بوونه‌وه‌ ئه‌مان له‌سه‌ر خۆیان و بوونی خۆیان نه‌مابوون.. ئه‌وه‌ سه‌رابی خه‌یاڵ و ئه‌ندێشه‌ی کولی گه‌لێک بوو ئه‌مانه‌ی هێناو قایل بوو له‌هه‌ڵبژاردن به‌شداریان پێ بکات، ئه‌وه‌ یاده‌وه‌ری سست و تێفکرینی باڵا نزمی هۆشیارییه‌کی ئه‌نگاوته‌ی‌ گه‌لێکه‌ قایل ده‌بێت هاوه‌ڵانی ئه‌بوو عوده‌ی ئه‌نفالچی و کیمیاباران سه‌رۆکی بێت، ده‌ی مه‌خابن. که‌ من بیرم نه‌کرده‌وه‌ ئیتر من نیم، که‌من نه‌بووم ئیتر ئه‌وی مه‌عدومی له‌مێژینه‌ مه‌عدووم له‌بری منیش بوونم ده‌ژی، له‌بری من نه‌وتم ده‌سووتێنێ.. زه‌ویم ده‌کێڵێت.. هه‌وارگه‌م به‌زیندان ده‌کات.. سامانم ده‌با و ژیانی نه‌وه‌ی نوێشم له‌نادیاردا ڕه‌جاڵده‌کات.

سیمبوڵ له‌سه‌ر‌ده‌ستی وه‌ستاوه‌ داده‌که‌وێت و له‌ساته‌وه‌ختی مێژووی گونجاودا هه‌ڵده‌تۆقێت، باشترین که‌شتیوان ده‌بێته‌ سیمبوڵی ده‌ریاوانی، باشترین نیگارکێش ده‌بێته‌ سیمبوڵی نیگارسازی، وێنه‌ی باشترین تفه‌نگچی ده‌بێته‌ نه‌خشی هه‌ڵکۆڵراوی سه‌ر تفه‌نگێک، ڕاستگۆترین شۆڕشگێڕ ده‌بێته‌ سیمبوڵی به‌رنگاری. (31ی ئاب)، ته‌نیا سیمبوڵه‌ بۆ کرده‌وه‌ و کاره‌کانی پارتی به‌ناو دیموکراتی کوردستانی. سیمبوڵ له‌ترۆپکی مێژووی کرده‌یه‌کدا هه‌ڵده‌تۆقێت، (31 ی ئاب)، له‌گه‌رمه‌ و ترۆپکی ناپاکیدا هه‌ڵتۆقیوه‌، ئه‌وه‌ ئه‌و ڕۆژه‌یه‌ له‌لێواری مه‌رگی هه‌تاهه‌تایی سته‌مکاردا ناپاکی و سه‌رشۆڕی ده‌کاته‌وه‌ شوناس بۆ ئه‌وه‌ی پێمان بڵێت من له‌بتوون بوونم نه‌بوه‌، ئه‌و شوناسه‌ی منیش هه‌مه‌ مێژووکرده‌، مێژوویه‌ک پڕه‌ له‌سستی یاده‌وه‌ری گه‌لێک پڕه‌ له‌ساویلکه‌یی و پڕه‌ له‌ نزمی ئاستی هۆشیاری کۆمه‌ڵگایه‌ک که‌تا ئه‌به‌د به‌م ڕۆژی نه‌گریسی ناپاکیه‌ ده‌بێت زامیان بکولێته‌وه‌، ماوه‌ بڵێین (31 ی ئاب) ته‌نیا سیمبوڵه‌ نه‌ک دوا ڕۆژی ناپاکی بێت، ناپاکی شوناسێکی به‌رده‌وامی هه‌رکه‌سێکه‌ که‌له‌ساته‌وه‌ختی یه‌که‌م ناپاکیه‌وه‌ بوون و‌ مێژووی خۆی دۆڕاندبێت.

بانگەشەی هەڵبژاردن

 بانگەشەی هەڵبژاردن جۆری زۆرە و ئامانجی جۆراوجۆر لەخۆدەگرێت. هەندێک لەو ئامانجانە، بۆ ناساندنی بەرنامەی هەڵبژاردن و کەسێتی کاندیدەکان و کۆکردنەوەی پشتیوانی خەڵک ….تاد. بەشێکیش لەو بانگەشەیە دەچێتە خانەی ڕیکلام و بازرگانییەکەوە کەهەندێ لایەنی تری بازرگانی سوودی لێدەبینن و بەهۆیەوە بانگەشە بۆ بەرهەمهاتووەکانی خۆیان دەکەن.س

لەسەروبەندی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستاندا، ئەوەی ئێستا بەڕێوەدەچێت، دەبینین ژمارەیەکی زۆر لەکاندیدی پارتەکان بانگەشە بۆخۆیان و لیستەکانیان دەکەن. بەشێوەیەکی باو و زانراو، ئەم بانگەشەیە لەپێناوی ئەوەدایە کە خەڵک بتوانێت کاندیدی نەناسراو یان کەمتر ناسراو باشتر بناسێت، دەکرێت کاندیدەکان و پارتەکانیان بۆ ئەوە کاری جدی و زۆر جوان بکەن تا بەباشترین شێوە خۆیان بناسێنن و دەنگی خەڵک و لاینگر و تەنانەت نەیارەکانیشیان بەدەست بهێنن. س

هەندێک لەکاندیدەکان، لەبەر ئەوەی شارەزاییان کەمە لەبانگەشەدا و لەوڵاتی ئێمەشدا کۆمپانیای تایبەت نییە بۆ گرتنەدەستی ئەم کارە، یان لایەنی کەم باو نییە داوا لە کۆمپانیایەکی ناسراو یان پسپۆڕ بکەیت بانگەشەی هەڵبژاردنەکەت بۆ ڕاپەڕێنن! بۆیە هەر کەسە و بەئارەزووی خۆی و بەسەلیقەی خۆی بانگەشە دەکات و خوتبە و فەتوای سیاسی و تەنانەت هەندێکیان دەکەونە دەروازەی فەلسەفەلێدان و وتەی قەبە قەبە و دیراسە نەکراو و سەیرەوە. هەندێکیان هەیە لەبەرنامەی پارتەکەی بەڵێن زیاتر دەدات، هەندێکیان هەیە هەر خۆی لەلیستێکدایە و بەبەرنامەش بانگەشە بۆ لیستێکی تر دەکات.. تاد. لەو ماوەیەی ڕابردوودا چەندین نوکتە و قسەی سەیر بەدی دەکەیت.. هەیە بەناوی زانا و داناکانی دونیاوە شتی وا دەنووسن کە هەرگیز لەو سەردەمەدا ئەو وتانە نەوتراون، چونکە زاراوە و کەرەستەکانی ئەو وتەزایانە نەدۆزراونەتەوە. هەیە دەیەوێت دەنگی ئیسلامی سیاسی و بێباوەڕەکان پێکەوە بۆخۆی ڕابکێشێت و لای خۆیشی وای داناوە هەردووکیان باوەڕیان پێی هەیە.. ئیدی شتی سەیر و سەمەرە دەبینیت. بەجۆرێکت بەسەر دێت ئارەزووی ئەوە دەکەیت دەنگ نەدەیت بە کەسیان. س

لەم سەرنجەدا تەنیا ئەوەم دەستگیر دەبێت، بڵێم سوپاس بۆ ماس میدیا، کەتوانیویەتی دەرفەت بداتە ئەو نەزانانە و زۆر بەباشی  ڕاستی خۆیان بناسێنن. بەڕاستی هەندێکیان هەیە ئەگەر بانگەشە نەکەن لەوانەیە دەنگێکی زیاتر بهێنن. لەمەش خراپتر ئەوەیە ئەگەر بکەوینە نێو سەرجەم لیستەکانەوە و تەتەڵە بێژی بکەین بەهەموویان لیستێکی گونجاویان لێ دەرناچێت. ئیدی پرسیارێک  درووست دەبێت، ئەویش ئەوەیە ئایا ئەمە بەڕاستی لەداهاتوودا دەبێتە نوێنەرایەتی خەڵکی کوردستان؟ خۆ ئەگەر ئەمەیە زۆر لە ئێمە بە هەڵەدا چووە و پێشبینیمان بۆ دەستەبژێری کۆمەڵگاکەمان هەڵەیە. یان دۆخی گێلاندنی سیستەمی سیاسی لەکوردستاندا و قێزکردنەوە لەپرۆسەی سیاسی، دەرفەتی کارکردنیان بۆ دەستەبژێرێکی شیاو و درووست نەهێشتوەتەوە تا لەبواری سیاسیدا کاربکەن.س

دوای کۆچیش پێشێلکاری بەرامبەر ئاواتەکان مرۆڤ بەردەوامە

پاراستنی وەسێتنامە مافێکی مرۆییە، بەتایبەت ئەگەر ئەو وەسێتە لەڕویی لۆژیک و یاسای ژیانەوە لەتواندا هەبێت. شاعیری گەورەی گەلی کوردستان (مامۆستا شێرکۆ بێکەس) بەر لەکۆچی دوایی خۆی، وەسێتیکی بڵاوکردەوە و وەسێتەکەی هیچ گرفتێکی تێدا نەبوو، بەتایبەت وەک داواکارییەک پێشکەش بە خەڵک و شارەوانی سلێمانی کردبوو.. هەندێ کەس ئەو وەسێتە بە ناڕەوا لێکدەدەنەوە و هەندێکی تریش پشتیوانی لێدەکەن. ئەوەی لەڕووی مافەکانی مرۆڤەوە ڕەوایە ئەگەر شارەوانی بڕیاری بۆ بدات ئیدی لەڕووی یاساییەوە وەسێتەکەی کێشەی نامێنێت و دەبێت جێبەجێ بکرێت، دیارە هەموو بڕیارێکیش جێی ڕەخنە لێگرتنن بە ئەرێنی و بەنەرێنییەکانیشەوە.

بەشێکی وەسێتەکەی مامۆستا شێرکۆ، لەهەر جێگایەکدا بێت لەتواندا هەیە جێبەجێ بکرێت، ئەوەش ئەو میوزیک و گۆرانی و سروود و هونەرەیە کە کۆچکردوو داوایکردوە، بەواتایەکی تر کاتێک دەڵێت؛ من دەمەوێت ئاڵای کوردستانم تێوە بپێچن، واتە کفنکردنی ئاسایی ناوێت. یان کاتێک دەڵێت بەدەم چریکەی دیلان و ئەڵاوەیسی مەردان و سرودی خوایە وەتەن ئاواکەیتەوە بمنێژن؛ ئیدی دەڵێت من یاسین و تەڵقینم ناوێت. ئەمانەش هەموویان لەتوانادا هەن ئەنجام بدرێن. ئەوەی سەیرە لەوێنەی مەراسیمەکەدا مەلایەک بە مایکرۆفۆنەوە دەبینین! کە پێدەچێت خەریکی تەڵقین و مەراسیمی ئایینی بێت! ئەمەش دوو دەلالەتی هەیە یان خەڵکی وڵاتی ئێـە لەوەسێت تێناگەن یان ڕێزیان بۆ وەسێتنامە نییە، هیوادارم ئەگەری یەکەمیان بێت.

بە هەر حاڵ، ئەم ڕووداوە یادگارییەکم بیر دێنێتەوە، کاتی خۆی و لەڕێکخراوەکەماندا شۆفێرێکمان هەبوو، زۆر داماو بوو، من وەک سووکایەتی نایگێڕمەوە.. لەزکماکییەوە دیار بوو ئەم مرۆڤە کەکەم تواناییەکی هزری هەیە.. ئەم شۆفێرە باوای دابنێین ناوی سالە بێت (ناوەکە خوازراوە). خۆی لەراستیدا هەر نەدەبوو مۆڵەتی شۆفێری  هەبێت، بەڵکو ئەوە تاوانی بەڕێوەبەرایەتی هاتووچۆ بوو کەئەو کەسە مۆڵەتی پێدرابوو، چونکە زۆر جار ڕاست و چەپی خۆی لەیەک جیانەدەکردەوە.. پێم دەوت کاکە سالە بەیانی کاتژمێر (٩) وەرە بەدوامدا بۆ ئۆفیس دەرچوونمان هەیە، بەیانی  (٧) دەهات.. یان (١١) دەهات، دەموت کاکە گیان من نەموت (٩) وەرە؟ بۆ وا زوو یان بۆ وا درەنگ هاتوویت؟ لەوەڵامدا دەیوت: "ئێ کاک سۆران تۆ پێت وتم کاتژمێر (٩) وەرە منیش (١١) هاتم".. پێمدەوت: "ئاخر بەقوربان فەرقیان هەیە و نزیکەی دوو کاتژمێریان فەرقە"! دووبارە کاکی شۆفێر دەیوتەوە: "دەی سا تۆ وتت (٩) وەرە منیش (١١) هاتم".. ئیتر ئەگەر یەک سەدە لەگەڵە کاکە سالەدا موناقەشەت بکردایە نە لێت تێدەگەیشت نە تۆ دەوتوانی لە هۆکارەکەی تێبگەیت.. بەناچاری ئێمەش لەبەر هەژاری کەس و کارەکەی هێشتبوومانەوە بەڵام کردبوومانە شۆفێرێکی ئازاد لەناو تیمەکاندا چی ئیشێکی بکردایە دەیکرد و تەواو.. بەڵام لەوەدەچێت مەلاکان و خەڵکی ئێمە هەر ئەوەندەی کاکە سالە لەبەڵێن و کات و وەسێتنامە گەیشتبن.. ئێ مامۆستا شێرکۆ نەیوت گۆرانیم بۆ لێدەن.. ئێ ئەوانیش تەڵقینیان دادا.. لەگەڵ ڕێزمدا بۆ ئەو کەسانەی باوەڕی ئایینیان بەتینە، بەڵام لای من خەڵک ئازادە چۆن دەیەوێت ژیان جێبهێلێت و بەخاکسپاردن دوا خواستە ئەگەر یەکێک هەیبێت و چۆنی دەوێت دەبێت وا بێت، نەک بە زۆرە ملێ چۆن بەبێ خواستی خۆمان لەدایک دەبین و کۆچ دەکەین، لەشێوە و فۆرمی ماڵئاواییشدا سووکایەتی بە وشەکانمان بکرێت. بەڕای من لەو وڵاتەی ئێمەدا دوای کۆچیش پێشێلکاری بەرامبەر چکۆلەترین خواستی مرۆڤ بەردەوامە و سوکایەتی پێکردنی ئامانجێکی دەستەگەراییە.

مۆنۆلۆگی ـ٢ـ حوشتری زینە و وڵاتی ئەفلامکارتۆن

س:  نووسین بۆ چی باشە؟

ص:  بڵێم چی! بۆ زۆر شت باشە؛ گەیاندنی بیروڕا، دەربڕینی هەست و سۆز و بۆچوون، گێڕانەوەی مێژوو، بەسەربردنی کاتی بەسوود، گواستنەوە و پاراستنی زانیاری، فێربوون و ڕەخنەگرتن و بەڕێوەبردنی کۆمەڵگا و زۆر شت هەر مەپرسە! جا بۆ چی باش نییە؟ ئەگەر نووسین نەبێت کەس هۆشیاریی و ئاگایی لەچواردەوری خۆی نابێت و نەدەبوو. ئەو پرسیارەت شتێکی لەپشتەوەیە؟

س:  ئەی باشە نووسین چۆن پەیدا بوو؟

ص:  چاک! ئەوە مێژوویەکی دوور و درێژە زیاتر لە ٥٠٠٠ ساڵ دەبێت، قسەوباس زۆر بوون و مرۆڤ ویستی زمان و قسەکانی بە وشە و تیپەکان وێنا بکات و دەرببڕێت، ئیتر نووسینی دۆزییەوە.

س:  ئەی قسەو باس چۆن پەیدا بوو؟

ص:  جا تۆ سەیریت، مرۆڤ مێشکی گەشەی کردوە و بیریکردوەتەوە و قسەی کردوە و ئیتر ئاوا، ئەوەش کاتێکی زۆرتری ویستوە.

س:  مێشک چۆن بیریکردەوە و ئیشیکرد؟

ص:  تۆ ئەتەوێت من مێژووی چەندەها ملیۆن ساڵت بە دێڕێک وەڵام بدەمەوە؟! ئەوە ناکرێت کاکە ئەوە پەرەسەندنە و مرۆڤ بەهۆی بیرکردنەوە و مێشکیەوە لەگیاندارێکی ئاسایی جیادەکرێتەوە، ئەگەر نا ئەوا وەک فیل، وەک شێر، وەک نەعامە و حوشتر دەبوو.

س:  باشە ئەگەر گەشەی نەکردایە چی؟

ص:  ئەقڵی نەدەبوو چارلس داروین دەڵێت، ئەو کاتە لە باشترین باردا وەک مەیمونێک دەژیا.

س:  واتە قسەی نەدەکرد؟

ص:  نەخێر قسەی چی! زمان و نووسین و مێژوویەکی نووسراو و ئەدەب و شیعر و ئەو شتانەش هیچی نەدەبوو، گاجووتت بینیوە ڕەخنە بگرێت؟ ئەی جرج دیوە شیعر بخوێنێتەوە.

س:  بەڵێ لە ئەفلامکارتۆندا، بەڵام کاکە برا  تۆ پێم بڵێ؛ نووسین هەبێت یان نەبێت چی جیاوازە خۆ کەس نایخوێنێتەوە و کەس گوێی لێناگرێت؟

ص:  نا وانییە! هەر شتەو کەسی خۆی هەیە سوودی لێ ببینێت، ئەگەر نا هەموومان لەشێوەی حوشترێکدا دەبووین.

س:  جا باشە حوشترت دیوە لەکۆشک و تەلاردا بژی، قەسری هەبێت و فەرشی سووری بۆ دابخەن و سەیارەی درع و جامتاریک بەکار بهێنێت؟

ص:  مەگەر حوشتری زینە بێت یان خۆت واتەنی لە ئەفلام کارتۆندا!

س:  با واز لەوانە بهێنین، ناگەینە ئەنجام، من پیاوی وا زل دەبینم ناخوێننەوە و تێناگەن، هەر مەپرسە، ئەی پێم بڵێ جیاوازی (عەمەلی و نەزەری چییە؟)، مەبەستم تیۆری و کردارییە؟

ص:  تیۆری؛ بەزۆری بە نووسین و بیرکردنەوە و قسەکردن و شرۆڤە و ڕاڤەکردن ولێکدانەوە و شتی وایە، بەڵام کرداری هەنگاوی کردەوە ئاسای لەدوا دێت، واتە ئەوەی تێی دەگەین بە تیۆری بە کرداری جێبەجێی دەکەین. بۆ نمونە ئەگەر من کارێکی خراپ بکەم، ئەوا تۆ نامەیەکم بۆ دەنێریت و دەڵێیت بەڕەفتارەکانتا بچۆرەوە، یان لەتەلەفزیۆنێکەوە ڕەخنەم ئاراستە دەکەیت و دەڵێیت ئەوەی تۆ دەیکەیت جگە لەماڵوێرانی هیچی تری لەدوا نییە. منیش ئەوکات، هەڵوێستە دەکەم و بەخۆمدا دەچمەوە ئیدی ئەو کردەوانە ناکەم و هەوڵ دەدەم خۆم چاک بکەم، یان سەری لووتی خۆم ڕەش دەکەم و دەستبەرداری پۆستەکەم دەبم. ئەوکات تۆ شتێکی تیۆریت کرد و منیش بەکرداری جێبەجێم کرد و خۆمم لەمەترسییەکە پاراست.

س:  باشە ئەوە ١٥ بۆ ٢٠ ساڵ دەچێت گۆڤار نەما ڕۆژنامە و تەلەفزیۆن و سیمینار و کۆڕ و فەیس بووک و دارو بەرد نەما قسە لەسەر ئەم دەسەڵاتەی کوردستان نەکات.. هیچ شتێک نەما لەمێژوو خیانەتی ئەم بنەماڵەیە نەگێڕێتەوە.. هەموو کەس باش دەزانێت ئەوەی ڕۆژێک لەڕۆژان قازانجی گەلی کوردستان بووبێت ئەمانە نەیانکردوە و بە پێچەوانەوە دژایەتی هەموو هەوڵێکی مرۆیی و نیشتمانیان کردوە. تۆ بزانە ئەوە ئێستا گەورەترین خیانەت لە ڕۆژئاوای کوردستان دەکەن، کاتی خۆی بەرامبەر ڕۆژهەڵاتیان کردوە، بەرامبەر باکووریان کردوە و باشوور ئەوە هەر باس ناکرێت. بەڕاستی سەیرە ئەوە وا خۆیان هیچ نابیست و کەڕ و کویر و نەخوێندەوارن، خەڵکە کە بۆ؟ تۆ بڵێیت خەڵکەکە پاش ئەم هەموو زانین و نووسین و باس و ڕەخنانە جارێکی تر لە هەڵبژاردندا بە کرداری بچێت دەنگ بداتەوە ئەمانە؟

ص:  بەڵێ ئاخر بۆیە باڵەخانە ڕەنگینەکانی لای ئێمە و کۆشکەکانی حوکمڕانی پڕن لەحوشتری زینە و وڵاتەکەشمان تەنیا لەوڵاتی ئەفلامکارتۆن دەچێت.